ХЪАЗТÆ

Дæ фыдæлтæ рухсаг,
Дæхæдæг мын бæзз!
Ныртæккæ уын диссаг
Æрхæсдзынæн æз.

Фæрссаг лæг, дыгурон,
Йæ хъазтæ уæймæ
Фæцæйтардта иу бон
Æлдары хъæумæ.

Цыма цæ фæдисæй
Ыскъæры, тындзы
Æмæ цæ йæ уисæй
Æнæвгъау хынцы.

Æрбаййæфта хъазты
Уæд иу дардбæстаг.
Нæ хъазтæ сæ масты
Фæкодтой хъæстаг:

– Ныллæу нын тæрхоны,
Дæ Хуыцаумæ скæс!..
– Мæгуыр лæг цы зоны?
– Нæй, нæй дын фæрæз!..

Æрлæууыд сæ астæу...
Фæрсы цæ: зæгъут!
– Хуымæтæджы хъазтау
Нын ласы нæ уд.

Æнтæфæй нæ мары,
Уæлдай та нæ над!..
Æрдумæ нæ дары
Нæ фыдæлты кад.

Нæ фыдæлты руаджы
Нæ бабын ис Ром...
– Уый фехъуыстам раджы,
Нæу сусæг сæ ном...

Уæхуыддæг, уæхуыддæг
Цæмæй хорз ыстут?
– Фæмæлæм, мæгуыртæг, –
Кæм ма ис рæстуд? –

Нæ фыдæлтæ чи сты, –
Нæ зоныс, сæрæй?
– Уæхицæй уæм исты
Æппæлинаг нæй?

– Нæ фыдæлтæ раджы...
– Уый фехъуыстон, гукк!..
– Нæ фыдæлты руаджы...
– Уæхуыддæг цы стут?

Цы равдыстат кадæн,
Зæгъут–ма уæддæр? –
Мах?.. Ницы!.. – Æрра дæн,
Фæрсын уæ æз дæр!

Уæ фыдæлты хорз кой
Мыггагмæ цæрæд!
Куывдтæ–иу цын кодтой,
Сæ бадæн дзæнæт!

Ныр рæстæджы хъазæн
Æндæр у йæ кад:
Йæ бумбули – базæн,
Йæ нард фыд – бæркад.

Нæ хъазты ныхасæн
Бæргæ ис кæрон,
Фæлæ искæй хъазæн
Æгæр хъыг куы уон!..

 

ГУСИ

(Т е к с т   И. А.   К р ы л о в а)

    Предлинной хворостиной
    Мужик Гусей гнал в город продавать;
И, правду-истину сказать,
Не очень вежливо честил свой гурт гусиный;
На барыши спешил к базарному он дню
    (А где до прибыли коснется,
Не только там гусям, и людям достается).
    Я мужика и не виню;
Но Гуси иначе об этом толковали
    И, встретяся с прохожим на пути,
    Вот так на мужика пеняли:
"Где можно нас, Гусей, несчастнее найти?
    Мужик так нами помыкает,
И нас, как будто бы простых Гусей, гоняет;
    А этого не смыслит неуч сей,
    Что он обязан нам почтеньем;
Что мы свой знатный род ведем от тех Гусей,
Которым некогда был должен Рим спасеньем;
Там даже праздники им в честь учреждены!" —
"А вы хотите быть за что отличены?"
Спросил прохожий их.— "Да наши предки"...— "Знаю,
    И все читал; но ведать я желаю,
    Вы сколько пользы принесли?" —
    "Да наши предки Рим спасли!" —
    "Все так, да вы что сделали такое?" —
"Мы? Ничего!" — "Так что ж и до6рого в вас есть?
    Оставьте предков вы в покое:
    Им поделом была и честь;
    А вы, друзья, лишь годны на жаркое".

                   —————

Баснь эту можно бы и боле пояснить —
      Да чтоб гусей не раздразнить.